ESMA-İ İLAHİYE VE AMELLERİMİZ
ESMA-İ İLAHİYE VE AMELLERİMİZ[1]
İnsan Amellerinin Esma ve Sıfatlarla Değerlendirilmesi
Risale-i Nur’da Esma-i İlahiye ve Tecellilerine Dair Alıntılar
Kainattaki Misaller: Güneş, Deniz ve İnsan Gözü.
İnsan Amellerinin Esma ve Sıfatlarla Değerlendirilmesi
Ahiret hayatında, insanın tüm amelleri Allah’ın isim ve sıfatları çerçevesinde değerlendirilecektir. Bu değerlendirme hem Allah’ın adaletini hem de rahmetini yansıtan bir süreçtir.
1. Amellerin İlahi İsimlerle İlişkisi
El-Adl (Adaletli): İnsanların tüm amelleri, mutlak adaletle tartılacaktır. Ameller, hiçbir eksiklik veya fazlalık olmadan değerlendirilecektir.
Er-Rahman ve Er-Rahim (Merhametli): Allah, amelleri değerlendirirken rahmetiyle hükmeder. İnsanların hataları ve kusurları, tövbeleri ve samimiyetleri doğrultusunda affedilir.
El-Basir (Her şeyi gören): Allah, insanın yaptığı her şeyi görmüş ve bilmiştir. Ameller, bu sıfatın tecellisiyle hiçbir gizlilik kalmaksızın ortaya konur.
Es-Sami (Her şeyi işiten): Allah, insanların niyetlerini, dualarını ve iç dünyalarını bilir. Değerlendirme, sadece dışsal davranışlarla değil, niyetlerle de yapılır.
2. İnsan Amellerinin Kapsamlı Muhasebesi
Amellerin kaydedilmesi: Allah’ın El-Hafiz (Koruyucu ve Kaydedici) ismi gereği, insanların tüm amelleri melekler tarafından kaydedilir.
Terazi: Ameller, Allah’ın El-Muksit (Adaletle hükmeden) ismiyle tartılarak herkesin hak ettiği karşılık verilir.
İhlâs ve niyet: Amellerin değeri, Allah’ın niyetleri bilmesini ifade eden El-Alim (Her şeyi bilen) ismiyle ilişkilidir.
3. Allah’ın Sıfatlarının Amel Değerlendirmesindeki Rolü
İlim ve Kudret: Allah, sınırsız ilim ve kudretiyle her bir ameli eksiksiz bir şekilde bilir ve değerlendirir.
Rahmet ve Azamet: Müminler, Allah’ın rahmeti sayesinde cennete girerken, inkar edenler, adalet gereği cezalandırılır.
Hikmet: Allah, amelleri değerlendirirken hikmetine uygun şekilde hareket eder; hiçbir şey anlamsız veya gereksiz değildir.
Kur’an’da Delil:
“Artık kim zerre miktarı hayır yapmışsa, onu görür. Kim de zerre miktarı şer yapmışsa, onu görür.” (Zilzal, 99:7-8)
7.1. Risale-i Nur’da Esma-i İlahiye ve Tecellilerine Dair Alıntılar
Risale-i Nur, Esma-i Hüsnâ’nın kâinattaki tecellilerini anlamada derin bir perspektif sunar. Bediüzzaman Said Nursî, Allah’ın isim ve sıfatlarının yaratılışta, insanda ve kâinatta nasıl yansıdığını açıklamıştır.
1. Esma-i İlahiye’nin Kâinattaki Tecellileri
“Kâinat, baştan başa Esma-i İlahiye’nin tecellilerinden ibarettir.”
Bu ifade, her varlığın Allah’ın isimlerinin bir yansıması olduğunu belirtir. Örneğin:
Güneş, Nur (Aydınlatıcı) isminin,
Deniz, Rahman (Merhametli) isminin,
İnsan gözü, Basir (Gören) isminin birer yansımasıdır.
2. Esma-i Hüsnâ’nın İnsan Hayatındaki Rolü
“İnsan, bütün Esma-i İlahiye’nin bir aynasıdır.”
İnsan, yaratılışı gereği Allah’ın tüm isimlerini yansıtabilecek bir kapasiteye sahiptir. Bu, insanın Allah’ı tanıma ve anlama görevini üstlenmesini sağlar.
3. İsimlerin Tecellisi ve İbadet
“İbadet, Esma-i İlahiye’nin tecellisini fark etmek ve o tecellilere karşı şükür ve tesbihle cevap vermektir.”
İbadet, Allah’ın isimlerini tanıma ve onlara bilinçli bir şekilde karşılık verme sürecidir.
7.2. Kâinattaki Misaller: Güneş, Deniz ve İnsan Gözü
Risale-i Nur’da, Allah’ın isim ve sıfatlarının tecellilerini anlamak için kâinattaki bazı varlıklar sıkça örnek olarak kullanılır.
1. Güneş: Allah’ın Nur ve Kudret Sıfatı
Güneş, Allah’ın Nur (Işık) isminin yeryüzündeki en bariz tecellisidir. Her yere ışık dağıtarak Allah’ın aydınlatıcı ve yol gösterici olduğunu temsil eder.
Aynı zamanda, Allah’ın Kudret sıfatının bir yansımasıdır. Güneşin yeryüzündeki hayatın devamı için gerekli olması, Allah’ın yaratma ve düzenleme gücünü gösterir.
2. Deniz: Allah’ın Rahmet ve Rızık Verme Sıfatı
Deniz, Allah’ın Rahman ve Rezzak isimlerinin bir tecellisidir. Okyanuslardan çıkan rızıklar, su döngüsü ve insanlara sunduğu nimetler, Allah’ın rahmetinin sonsuzluğunu yansıtır.
Aynı zamanda, denizlerin sakinliği ve dalgalanması Allah’ın hem celal hem de cemal sıfatlarını temsil eder.
3. İnsan Gözü: Allah’ın Basar ve İlmi
İnsan gözü, Allah’ın Basir (Her şeyi gören) isminin bir yansımasıdır. Görme organının işleyişi, Allah’ın kudret ve ilmini açıkça ortaya koyar.
Ayrıca göz, Allah’ın Hakîm (Her şeyi hikmetle yapan) sıfatını da gösterir. Görme yetisinin mükemmel bir düzende çalışması, ilahi hikmetin bir sonucudur.
Sonuç
Risale-i Nur, Esma-i Hüsnâ’nın kâinattaki ve insan hayatındaki tecellilerini anlamada güçlü bir rehberdir. Güneş, deniz ve insan gözü gibi varlıklar, Allah’ın isim ve sıfatlarının somut yansımalarıdır. Ahiret hayatında ise insan amelleri, bu isim ve sıfatlarla değerlendirilerek adalet ve rahmet dengesinde karşılık bulur. Allah’ın isim ve sıfatlarını tanımak, insanın yaratılış gayesini anlamasına ve O’na yakınlaşmasına vesile olur.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=ovgT5YeqNEE&t=3s
